โรงเรียนโพธิแสนวิทยาเป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดกรมสามัญศึกษากระทรวงศึกษาธิการ
ประกาศจัดตั้งให้เป็นโรงเรียน เมื่อวันที่ 19 มีนาคม พ.ศ. 2524 ตั้งอยู่ที่บ้านแสนพัน ตำบลอุ่มจาน อำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร
ซึ่งชื่อ โรงเรียนโพธิแสนวิทยา เป็นการนำเอาชื่อวัดประจำหมู่บ้าน “วัดโพธิ์ชัย” และชื่อหมู่บ้าน “บ้านแสนพัน” รวมเข้าด้วยกัน
เมื่อเริ่มดำเนินการสอน โรงเรียนได้ขอใช้อาคารเรียนของโรงเรียนชุมชนบ่อแสนพันมิตรภาพที่ 211
เนื่องจากไม่มีอาคารเรียนเป็นของตนเอง จนกระทั่งวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ.2527 จึงได้ย้ายมาทำการเรียนการสอนในสถานที่ปัจจุบัน
โดยมีเนื้อที่จำนวน 50 ไร่ อาคารเรียนแบบ 278 จำนวน 1 หลัง โรงฝึกงาน 1 หลัง บ้านพักครู 5 หลัง บ้านพักภารโรง 1 หลัง
เปิดทำการสอนนักเรียนชั้น ม.1 – ม.3
โรงเรียนโพธิแสนวิทยาตั้งอยู่ในพื้นที่ซึ่งห่างจากตัวจังหวัดสกลนคร ประมาณ 30 กิโลเมตร
และห่างจากตัวอำเภอกุสุมาลย์ ประมาณ 28 กิโลเมตร ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพทำนาและเลี้ยงสัตว์
รายได้และฐานะความเป็นอยู่อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างต่ำ อัตราการเรียนต่อชั้นมัธยมศึกษาต่ำ กรมสามัญศึกษาได้รับ
คัดเลือกให้โรงเรียนเข้าร่วมโครงการขยายโอกาสทางการศึกษา (ค.อมต.สศ.) ตั้งแต่ พ.ศ. 2530 เป็นต้นมา
และในปี พ.ศ. 2535 โรงเรียนได้รับการจัดสรรงบประมาณให้ซื้อรถบัสขนาด 50 ที่นั่ง ไว้บริการรับ – ส่งนักเรียน
ตามโครงการทดลองรูปแบบและวิธีขยายโอกาสทางการศึกษามีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้